Lydia Sokolova

Kindertijd. Hilda Munnings werd in 1896 in Engeland geboren in een gezin met nog een dochter, Beatrice. Als ze zeven jaar is, gaat ze naar de school van Beatrice in Bexhill, doch na twee semesters moet ze weg omdat ze rode hond heeft. Vanaf dat moment volgt ze dagelijks lessen in een klooster in de buurt. Vader is de klerk van een notaris en drinkt te veel.
In mei 1909 heeft Hilda haar eerste danslessen bij de Stedman Academie.
In 1910 ziet ze Pavlova met Mordkin dansen en haar vader regelt lessen voor haar bij deze laatste. Hij vindt ook dat ze met een Russisch gezelschap naar Duitsland moet.

Hilda sluit zich op in haar kamer, zodat ze de trein mist. Pavlova en Mordkin gaat uit elkaar en Mordkin richt The all star Imperial Russian Ballet op om in New York op te treden. Hilda wordt aangenomen als een van de zes studentes ziek wordt.

Met Russen in Amerika. De sterren zijn Geltzer, Sedova en Zambelli. Hilda, zestien jaar, doch goed ontwikkeld wordt Mamasha genoemd. Annie Broomshead en Doris Faithful zijn er ook bij. In zeven maanden tijd bezoeken ze 120 steden met Giselle, Coppelia en The Russian Wedding. Hilda bewondert Lydia Lopokova en Helena Schmoltz, die beter zijn in karakterrollen dan in het puur klassieke werk. In New Orleans gaan de Poolse en Russsische dansers onverwachts terug naar New York, via de politie moet manager Rabinoff de terugreis van de in de steek gelaten Engelse meisjes regelen.

Pavlova. In maart 1912 is Hilda terug in Engeland. Met een paar andere meisjes bezoekt ze Pavlova in Ivy house. Ze krijgen daar les van Sheraiev, die zegt dat Hilda heel goed zal worden. In de herfst treedt de Russische groep van Theodore Kosloff op en zijn vrouw Baldina, beiden verlieten Diaghilev in 1909. De meisjes doen auditie en worden aangenomen. Hilda moet Baldina vervangen als het dochtertje meningitis heeft als Zobeide in Sheherazade. Alexis Kosloff is de eunuch. Er volgt een tour door Oostenrijk, waarbij een staking om meer geld uitbreekt. Hilda doet niet mee omdat ze een pond meer krijgt omdat ze een czardis met Alexei danst. Het extra geld wordt gestolen.
Terug in Londen, begin 1913, is het Diaghilev ballet daar, ook op zoek naar dansers. Ze doen auditie en ondanks enkele glijpartijen worden Hilda, Doris, Anna, Zverev en Tarasoff aangenomen.

Nijinsky en Diaghilev. In de lente van 1913 arriveren de vijf doodmoe in Monte Carlo. Het theater en de oefenruimte is in het Casino, waar om negen uur de les van Cecchetti begint. Hij spreekt een mengeling van Frans, Russisch en Italiaans en is nogal klein. De vrouwen dragen witte tutu's en roze tricots. Hierna komt de repetitie, alwaar ze kleurige jurken dragen. Grigoriev is de 30-jarige regisseur die de klachten van Diaghilev overbrengt. De lange mensen zijn mannen en vrouwen zijn de kleine jongens en meisjes. Alleen Marie Rambert spreekt goed engels. Hilda probeert wat Russisch te leren. Ze wordt nu Muningsova genoemd. Gaudin, een Russisch-Franse danser danst niet best maar haalt eten en drinken tijdens de repetities.

's Middags heeft iedereen vrij, tenzij er iets nieuws of een onderstudie gedaan moet worden. Hilde (Eeda) moet echter nog genoeg leren. Alleen de goede mogen meedoen in Les Sylphides, het enige ballet dat Sergei in het programma hield tot aan zijn dood toe. Hilda danst wel in Le Dieu Bleu. Hierin is ook een dans waarin drie vrouwen dansen met een pauw op hun schouder. Volgens Hilda heeft Vaslav Nijinsky zijn acteertalent aan Sergei te danken. Verder doet hij alles instinctief, dus zonder inspiratie of redenatie. Als hij aangesproken wordt, kijkt hij zo heimelijk alsof hij gaat bijten. Als hij stil zit, speelt hij met zijn schoenen of kronkelt hij met zijn vingers. Soms komt Sergei met een paar vrienden op bezoek bij de repetitie. Iedereen moet gaan staan en het is stil. Grigoriev loop wat achter Sergei. Elke aangesproken mannelijke danser moet zijn hielen samen slaan en buigen. Sergei spreekt rustig en Hilda heeft hem zelden zijn stem horen verheffen. Hij praat een paar woorden met Vaslav of met Tamara Karsavina en hij is geparfumeerd. Hilda is trots op hem, ook als ze er later achter komt dat hij gaten in zijn sokken en schoenen heeft.

Vaslav leert Hilda de rol van nimf. Hij staart haar met half gesloten ogen aan en vraagt aan Maria Rambert: "Does she understand?"
In de faun gooit Vaslav vlak voor het einde zijn hoofd terug in zijn nek, hij opent zijn mond en lacht in stilte.
Er wordt aan Jeux en Sacre gewerkt. Bij de rel rond Sacre loopt Sergei heen en weer en houdt hij zijn hoofd vast.
Eens in de twee weken betaalt Grigoriev, gezeten achter een tafel vol geld, de lonen uit. Hilda ziet op een dag in Londen dat Chaliapine een klap krijgt van een man ui de chorus.

Er worden veel tekenaars toegelaten bij de repetities, ook bij Vaslav als deze in het lunchuur privé met Cecchetti werkt. Voor de les is Vaslav erg nerveus. Hij loopt ook veel op zijn tenen, met de achterkant van zijn handen tegen zijn wangen, zijn hoofd gebogen. Hij oefent het springen in de eerste positie. Verder praat hij met niemand, of hij doet dit heel verlegen en heel zacht zonder de ander aan te kijken. Allen Marie Rambert gaat gewoon met hem om, vaak praten ze Pools. Hilda krijgt een gesigneerde foto van Cecchetti omdat ze het meeste is vooruit gegaan.
In augustus 1913 gaan ze naar Amerika. Vaslav trouwt. Er zijn een paar gasten bij het huwelijk en niemand gaat naar de receptie hoewel iedereen uitgenodigd is. Vaslav gedraagt zich steeds moeilijker, hij weigert zelfs een keer om op te treden en wordt dan ontslagen.

 Lydia met Leonide Massine

De balletten van Fokine. Na een korte vakantie verzamelt het ballet zich in Praag. Fokine is terug, als choreograaf en als danser. Als hij in Spectre danst is hij meer minnaar dan geest en Hilda gelooft dat hij nog steeds van Karsavina houdt. Hilda danst om beurten met Maikerska in De dans van de zeven sluiers in Daphnis en Chloe. Op haar blote voeten voelt ze zich nogal naakt. Als Fokine danst, is zijn plezier duidelijk te zien. Bij Nijinsky viel nooit iets op te merken. Daarnaast is Fokine mooi en elegant. Hilda vindt het prachtig om naar Karsavina te kijken. Nijinsky was opwindend, gek en angstaanjagend in Sheherazade, Leonide Massine danst het veel exotischer. Hij is uit het corps van Moskou gehaald voor Joseph. Hij komt in het hotel van Hilda en Kremnev, de 'leider' van de jongens, met wie ze een romance heeft. Van Diaghilev moeten ze op Massine passen, een verlegen dunne jongen met grote ogen in een bleek gezicht. Hij staart iedereen nietszeggend en ernstig aan terwijl Nijinsky constant knipperde en snel wegkeek. Massine in Joseph is erg aandoenlijk in zijn minutieuze kleding. Le coq d'or is een succes. Les papillons en Midas minder. De eerste rol van Massine in de Street Watchman in Petroesjka.

In Londen heeft Karsavina een bewonderaar in de Aga Khan, die haar iedere avond een boeket rozen stuurt.
"But dear Aga, how vairy kind you are, vair kind indeed."
Vladimirov wordt weer aangenomen, hij heeft een kleine Chinese bediende.

 Lydia met Idzikovsky

De vroege oorlogsjaren. In augustus 1914, tijdens de vakantie, breekt de oorlog uit. Met Kola (Nikolas Kremnev) en Stanislas Idzikovsky, die ze net ontmoet heeft, treedt Hilda op in Engeland tot er een telegram van Diaghilev komt of ze bij hem in Lausanne wil komen voor 200 Zwitserse frank per maand. Hij geeft haar de naam Lydia Sokolova. Ze blijven zes maanden in Lausanne en werken hard. Sergei gaat vaak naar Parijs om aan geld te komen. Kola krijgt jaloerse buien, geïnstigeerd door zijn vriend Svetlov. Ze treden op in Genève en ik Parijs voor het Rode Kruis. In tien dagen reizen ze naar Amerika. Als op de boot de misthoorn gaat, rent Sergei met Massine naar de reddingsboot. Elk meisje is gek op Massine. Een danseres, door Sergei 'hotpants' genoemd, flirt met Massine; in een kleine kamer in de Russische ambassade worden ze betrapt. Hilda en Kola zijn erbij, Sergei ook, met champagne onder zijn armen en glazen in zijn hand. Vassily deelt de volgende dag mee dat niemand meer met Massine mag spreken en deze spreekt een paar dagen niet meer met de vrouw in kwestie.

In Amerika dansen ze in zestien plaatsen en ze ontsnappen aan de dood als de door de mist vertraagde trein op een haar na een tegenligger mist. Op drie april staan ze in het Metropolitan Opera House. Een dag later komt Nijinsky aan. Hij zit in het zwart gekleed en met een hoge hoed op in de zaal. In een interview beweert hij in topconditie te zijn, want op de boot heeft hij steeds geoefend. Lydia vindt hem echter slechter geworden, hij is zwaarder geworden en kijkt heel verdrietig. Hij logeert met Romola in de Claridge. Kola gaat steeds meer drinken en wordt ook steeds jaloerser.
Op zes mei vertrekken ze naar Europa.

 Leon, Lydia, Bronia Nijinska en Anton Dolin in Le Train Bleu

Nieuwe rollen in Spanje en Amerika. Op 16 mei komen ze in Cadiz aan. Madrid is klein en er zijn wachters die de deuren van slot doen als de mensen thuis komen. Ze treden op en bezoeken op vrije avonden cafeetjes voor het zingen, dansen en gitaarspel. Soms sluit Kola Lydia op.
Gontcharova en Larionov komen ook naar Spanje. Lydia brengt haar vakantie door in Fontarrakia alwaar Woizikovsky de Franse jongen Tariat redt uit de woeste zee.
Op naar San Sebastian waar Sergei, Massine en Larionov zijn. Sergei tracht een echte dwerg te engageren. In Bilbao treden ze op voor de koning en de koningin. Lydia moet net doen of ze Russisch is maar de andere Lydia verraadt haar per ongeluk. Woizikovsky gooit Backgammon om en Sergei kijkt steeds zwarter.
Op 8 september vertrekken ze weer naar Amerika, terwijl Sergei met een groep dansers achterblijft. Drobetsky, zijn secretaris, moet veel regelen, maar hij kan niet veel doen. Een bekende uitspraak van hem: "Oh, hoe ik niet van dwazen houd!"
Nijinsky komt zelden naar de repetities, tenzij Kola hem ophaalt.

Het ballet Tyl Eulenspiegel komt niet op tijd af. Tijdens de generale repetitie is er na de eerste acte ruzie, zodat de Nijinsky's per auto vertrekken en met niemand willen praten. Op verzoek van Kahn vult het ballet zelf de tweede acte in. Een keer wil Nijinsky ineens Carnaval dansen in plaats van Les Sylphides. Ze sluiten hem op met het Sylphide kostuum en hij gehoorzaamt.

Moederschap. Lydia blijkt in verwachting en Kola bekend dat hij al getrouwd is met een zigeunerin. Ze reizen naar Spanje en in Hendaye wordt Lydia gearresteerd als ze met een spionne praat die haar aan boord leerde breien. Grigoriev staat garant voor haar in de tijd van de oorlog.
In Rome is Sergei boos op Kola omdat hij alles niet beter in de hand heeft gehouden in Amerika. Hij is woedend als hij hoort dat Lydia in verwachting is en stelt een abortus voor. Ze weigert. Dan maar trouwen, dat kan volgens de Russische wet omdat Kola zijn vrouw al jaren niet meer gezien heeft.

Bakst wil met perspectief werken in het decor van Les Femmes, maar Sergei perkt dit in hoewel hij het wel in het programma vermeldt. In een scène flirt Cecchetti met Massine en Idzikovsky die als vrouwen zijn verkleed. In februari is de Russische revolutie, die Sergei nogal optimistisch beziet. Hij vervangt het Russische volkslied voor een Wolga-lied en Stravinsky blijft de hele nacht op om het te orchestreren. Lydia wil de baby thuis krijgen maar ze is niet welkom. Van Sergei mag ze dan mee naar Zuid-Amerika. In Madrid wachten de Nijinsky's. Alles lijkt even goed, maar Vaslav verwijt Sergei dat hij niet meer zoveel publiciteit krijgt als vroeger. Sergei en Massine brengen de dansers naar de boot in Barcelona. De trein uit Rio geraakt in brand, de danseres moeten hun bezittingen uit de brandende massa halen. De volgende dag, 1 september 1917, wordt Natasha geboren tijdens een vreselijke operatie. Ze weegt nog geen twee kilo. In Buenos Aires wordt ze gedoopt in te heet water.

Kapseizen. Natasha krijgt een voedster, Felisa, die ook meegaat naar Madrid. De Spaanse danser Felix Fernandez wordt aangenomen. Overal sterven mensen aan de Spaanse griep. In Lissabon is een revolutie gaande. Felix gaat zich steeds vreemder gedragen en Felisa gaat terug naar Barcelona. Er is noch werk noch geld. Vassily geeft Lydia schoenen uit de garderobe als de hare versleten zijn. Een gedeelte van de dansers treden tijdelijk ergens anders op. Er volgt een tour door Spanje en Lydia moet Natasha in Portugal achterlaten. Op een avond zakt Gavrilov door het verrotte toneel en in Logrono wil men Sheherazade zien in plaats van Carnaval. Onderwijl leert het ballet Spaans dansen van Felix. Lydia haalt aan het einde van de tour Natasha op. Sergei in ook in Madrid, om tien uur ontmoeten ze hem 's avonds in het park, waar alle cafés zijn. Sergei draagt de baby vaak en ze mag met zijn monocle spelen. Als ze ziek is, gooit hij een tas leeg op zijn bed, geeft Lydia de zilveren munten en dan kan Kola een dokter halen. Op een nacht maakt hij hen wakker met een telegram. Ze kunnen via Frankrijk naar Engeland. Ze omhelzen elkaar en huilen alle drie.

Na-oorlogse triomfen in Londen. Sergei is al in Londen en doet afstandelijk als Lydia hem begroet alsof hij niet aan de sjofele tijd in Spanje herinnerd wil worden. Hij is erg goed met de belichting. Soms is hij in de ochtend, moe en ongeschoren, nog bezig als de dansers om tien uur komen. Olga is in Frankrijk gebleven om met Picasso te trouwen. Vera Clark wordt aangenomen en herdoopt in Vera Savina.

In november geeft het ballet zijn duizendste voorstelling. Sergei wil het niet vieren me het gezelschap maar laat zich wel zoenen. In La boutique fantasque danst Kola met Vera als twee poedels en de eerste laat bij een repetitie woef-woef horen. Tot ieders verbazing mag het van Sergei erin blijven. Lydia Lopokhova (de andere Lydia) loopt weg bij het ballet. Massine heeft nauwe heupen en komt niet hoog bij een battement. Daarnaast heeft hij een beetje X-benen. Na Joseph laat Sergei hem nooit meer iets met blote benen dansen en Vassily legt Lydia uit dat er elastiek in de broekspijpen zitten om de benen recht te doen lijken. Twee dagen voor de première van Le Tricorne keurt Sergei de eindscène af en Massine verandert deze.

Tweede liefde in Parijs. Op kerstavond opent het seizoen in Parijs. In januari 1920 staakt het orkest drie weken zodat het ballet vrij heeft. In Londen had Lydia ruzie met Leon Woizikovsky omdat hij per ongelijk bij het dansen haar gouden armband kapot maakte. Nu heeft hij haar in de Opera een smakkende zoen. Hij is net zo ongelukkig met Helena Antonova (in 1919 hadden ze een dochter Sonia) als Lydia met Kola. Ze ontmoeten elkaar zelden, ze schrijven elkaar, maar als ze samen dansen verraden ze wel een heleboel. In Rome overlijdt Margherita, de vrouw van Sergei's bediende Beppo. Sergei mocht haar erg graag en huilt ongeremd op de begrafenis, waar iedereen aanwezig is.

Via Millaan gaat het grote gezelschap (75 dansers) naar Monte Carlo en terug naar Parijs. Het is geen etiquette om naar de repetitie te gaan van een ballet waarin je niet meedoet. Vera neemt de rol van Karsavina over in de pas de deux uit Le Astuzie Femminili met Idzikovsky. Lydia en Leon hebben succes met een tarantella. "Dat was goed, niet waar?" zegt ze tegen Sergei als ze hem in de catacomben bij Massine's kleedkamer tegenkomt. "Het had beter gekund," zegt hij enkel.

Le sacre du Printemps. Volgens Lydia weet Sergei af van haar romance, hij speelt ook graag voor koppelaar. Ze wil van Kola scheiden aan het einde van het seizoen, maar voordat het zover is, ontdekt Antonova de brieven die Leon niet verbrand heeft. Hij ontkent ooit teruggeschreven te hebben en Lydia probeert zelfmoord te plegen door elke dag laudanum in te nemen. Haar tanden vallen uit en de tandarts vertelt Hilda Bewicke, haar vriendin, dat iets Lydia vergiftigd. Die avond is de laudanum weg. Sergei roept haar bij zich in het Savoy hotel, hij ontvangt nooit iemand in zijn kamer. In de lobby zegt hij dat hij er altijd zal zijn als ze hem nodig heeft; als een soort vader.

De vakantie brengt ze door met Kola en Natasha bij haar ouders in Bournemouth. In de herfst van 1920 komt het ballet bijeen in Londen. In Prince Igor streelt Leon haar en ze geeft hem na afloop een klap in zijn gezicht. Antonova vliegt haar bijna aan. De volgende morgen moet ze bij Sergei komen, Lydia vertelt alles, Leon houdt zijn mond. Sergei zegt dat hij haar zou moeten ontslaan. "Dat kan me niet schelen, het was het waar."

De 'oude man' besluit dan dat ze niet meer met elkaar zullen praten. De neus van Leon wordt steeds groter, zoals altijd wanneer hij boos is. Massine gaat aan Sacre werken en hij neemt Lydia en Vera mee uit Liverpool naar Londen. Vera leert de mazurka uit Les Sylphides van Massine en hij wordt verliefd op haar. Na de orkestrepetitie hoort Lydia Vera aan Misia vragen of ze mr. Massine ook gezien heeft. Ze heeft een afspraak met hem bij de Arc maar waar precies? Misia raad haar aan om in het midden te gaan staan. Een paar later is de kostuum-repetitie. Na afloop roept Massine Lydia bij zich in zijn kamer die naast haar kleedkamer ligt en bedankt haar.
"Dit hadden we nooit zonder elkaar kunnen doen."
Hij kust haar op de wang, zij omhelst hem en als hij haar loslaat, bevriest hij. Sergei staat in de deuropening en zegt niets. Lydia mompelt wat en glipt weg, een ijzige sfeer achterlatend.

De volgende dag, 15 december, is de première. Lydia danst zich bewusteloos. Ze is 24 jaar. In haar kleedkamer vindt ze de jachthond Micky, die Sergei en Massine in Parijs hebben en die normaal in een kennel zit als ze weggaan. Ze behandelden hem erg slecht, voerden hem dronken en brulden van het lachen als hij rondwaggelde. Soms at Micky een pot vet op als hij alleen werd gelaten in Massine's kleedkamer. Daar kreeg hij eczeem van. Lydia ging vaak met hem praten en nu heeft ze hem cadeau gekregen.

In de grote privé dinerzaal van het Continental, waar Sergei verblijft, is een feestmaaltijd. Sergei en Stravinsky zitten aan de hoofden van de tafel. Vera wordt geplaagd en met champagne dronken gevoerd. Massine springt op de piano en kondigt aan dat hij er met Lydia vandoor gaat en hij kust haar hand. Kola brengt haar snel weg van het feest en hij is furieus. Lydia wil graag tegen Sergei zeggen dat het onzin is, maar dat zou het alleen maar erger maken.

Parijs en Rome volgen. Lydia zit meestal in haar hotelkamer opgesloten. Hier zijn veel gevluchte Russische aristocraten in nederige baantjes. Lydia heeft twee detectives achter zich aan. Vera vertelt haar na de oefenklas dat Massine met haar wil trouwen. Als ze samen iets in de Appia willen gaan bekijken, krijgen zij de twee detectives achter zich aan.
De volgende dag roept Grigoriev Massine vlak voor de repetitie naar zich toe en zegt zacht iets. Massine wordt dodelijk bleek, draait zich om en loopt weg. Het gezelschap denkt dat Sergei iets is overkomen. Vera wordt naar het corps verbannen. Ze lopen dan samen weg en trouwen bijna direct. Sergei wordt een paar dagen niet gezien en Vassily zegt later dat hij bijna was doodgegaan.

Zonder Massine. Leon neemt de meeste rollen van Massine over en Lydia praat weer met hem om hem de rol van Amoun te helpen leren in Cleopatra. Tijdens een wandeling in het Roman Forum besluiten ze scheidingen te regelen. In Lyon hoort Lydia Sergei op het balkon praten met ze zangeres Zoia Loszovska. Massine was al een jaar rusteloos en ze waren het steeds vaker oneens geweest.
"Er is niemand onvervangbaar in deze wereld. Ik zal iemand anders vinden."
In Madrid verlaat Lydia Kola na een agressieve ruzie. Ze praat met Leon en Sergei en deze laatste praat met Kola. Lydia gaat naar een ander hotel. Sergei is inmiddels in Parijs geweest en heeft Stravinsky, Nouvel en Boris Kochno meegenomen. Kochno wordt uitgeprobeerd als secretaris en gaat met Sergei en Stravinsky mee naar Sevilla tijdens Pasen om een groep zigeuners te vinden, een Cuadro Flamenco.

Onderwijl moet Larionov Thaddeus Slavinsky helpen bij het maken van een ballet op Prokofiev. Catherine Devillier wordt uit Moskou aangenomen. Lydia leert Katia Le Tricorne en ook Maria Dalbaicin (Pepita) van het Cuadro. Net als Felix kan ze alleen maar improviseren. Sergei vraagt zowel aan Leon als aan de danser Tcherkos of ze een choreografie willen maken, maar ze weigeren beiden.

In de lente gaat Chout in première. Massine begint een eigen gezelschap en haalt wat dansers van Diaghilev over om bij hem te komen dansen. In Londen keert Lopokova terug. In de zomer worden de contracten verlengd, Sergei is in de schaduw, de danser zit in het licht.
Leon en Lydia krijgen allebei salarisverhoging en gaan samen op vakantie.

De slapende prinses. Benois zit in Rusland dus Sergei maakt het goed met Bakst, die sinds Derain voor La boutique fantasque geprefereerd werd, niet meer met hem sprak. Bakst gaat nu voor de kostuums zorgen. Patrick Kay wordt tijdelijk aangenomen voor het corps onder de naam Patrikeeff.

Nijinska is terug en maakt haar debuut als choreograaf. Cecchetti danst eenmaal Carabosse om zijn jubileum op toneel te vieren. Vera Sudeikine is de koningin. Spessivtzeva en Vladimirov zijn Aurora en de prins. Trefilova, Egorova en Lopokova dansen Aurora ook. Het is echter geen groot succes, na 105 voorstellingen wordt er beslag op wat spullen gelegd. Het is februari.

Vertrek en terugkeer. Lydia heeft een maand vrij, maar geen salaris. Ze gaat met Leon naar Parijs en ze bellen Sergei. Deze zegt zelf dat hij er niet is. De volgende ochtend wachten ze in de hal op hem, maar hij glipt achter hen langs naar de voordeur. Na een paar dagen krijgen ze hem pas te zien en krijgen ze ook geld van hem. Hij heeft geen plannen en daarom tekenen ze bij Massine. Woizikovsky, Slavinsky, Savina en Lopokova zijn ook bij Massine. Het is een ramp, het gezelschap gaat uit elkaar en Massine heeft van zichzelf genoeg geld om naar het buitenland te gaan. Met Lopokova en Slavinsky treden ze zes weken op in het Coliseum. Ze sturen een advocaat op Sergei af, die korte seizoenen organiseert in Monte Carlo en Parijs, voor hun achterstallige loon en krijgen dit ook. Helaas blijft er weinig over als ze de advocaat betaald hebben. Grigoriev neemt hen in april 1923 aan (tot augustus 1924) na hen geschreven te hebben vanuit Monte Carlo. Hij komt naar Londen waar ze dansen in de muzikale komedie Phi phi. Met Slavinsky en Grigoriev reizen ze naar Monte Carlo. Daar is de prins gestorven en opgevolgd door zijn zoon Louis II. Diens dochter Charlotte is gehuwd met Pierre de Polignac, een neef van een vriendin van Sergei. Voortaan zal het ballet elk jaar zes maanden in Monte Carlo zijn.

Koribut-Kobutovitch is bij het ballet gekomen, en Hilda Bewicke is getrouwd met de Perzische prins Hasan Arfa. Er zijn vijf nieuwe jongens uit Rusland gekomen, Lapitsky, Unger, de broers Hoyer en Serge Lifar, die 'de zigeuner' genoemd wordt. Bronia Nijinska is inmiddels blond, draagt een knotje en geen make up en ze heeft haar wenkbrauwen niet afgeschoren, hetgeen velen juist wel doen. Ze is obstinaat, onwrikbaar, buiig en somber en humorloos en tevens wat doof. Sergei brengt soms belangrijke gasten naar de repetities. Er is een gala voorstelling in Versailles en daarna is het vakantie, die Leon en Lydia in zuid Frankrijk St Maxime doorbrengen.

De Nijinska periode. De moeder van Leon komt uit Polen logeren, evenals de nieuwe danser Ninette de Valois. Het spookt in een van de slaapkamers. Lydia heeft een nieuwe hond, Dick genaamd. Sinds Chaliapine veel heeft verloren in het casino mag er geen artiest meer komen, maar Leon doet dit toch. Natasha komt zes maanden logeren. Kay wordt aangenomen en Anton Dolin genoemd. Hij krijgt privé lessen van Nijinska. Hij danst met Lydia in Daphnis in een simpel witte tuniek. Sergei wil van Monte Carlo een cultuur centrum maken maar Gunsbourg, de directeur van het opera gezelschap, werkt hem tegen door opera's te verbieden.

Lydia geeft een nieuwjaarsfeest in La Favorita, het is 1924. Leon wordt ziek maar is op tijd beter voor Les Biches. Na de geboorte van Rainier wil Charlotte balletlessen van Tchernicheva en Lydia geeft les aan een Franse vrouw. Van haar krijgt ze poeder tegen hoofdpijn. Ze wordt helemaal opgewonden en Sergei roept haar bij zich.
"Van wie heb je dat?"
Het blijkt cocaïne te zijn en de danslessen zijn voorbij.

Leon's moeder, Beatrice en Natasha gaan weg en het ballet gaat naar Barcelona. Nemtchinova heeft de bof en Lydia moet met Dolin Les Sylphides dansen. Het gaat niet best. Sergei deelt het ballet mee dat Felix in Londen is gestorven. Dit blijkt later niet waar te zijn, Felix stierf in 1941.

Ze gaan naar Nederland (fietsen, tulpen en kaas bij het ontbijt) en naar Parijs. Leon verliest een gouden kettinkje op het toneel en krijgt van Sergei een nieuw. Picasso en Olga hebben nu een klein roodharig zoontje. Na de vakantie volgt een tournee door Duitsland alwaar Nijinska trouwt. In november gaan ze naar Londen om met drie seizoenen de schulden af te betalen.

Dolin praat met de pers en vertelt o.a. dat Lydia en hij Engels zijn. Sergei is woedend. In Parijs had Leon Sergei met Kochno en Lifar zien lopen. De laatste is niet zo intelligent maar wel erg enthousiast. Als Nijinska merkt dat Sergei van Lifar een choreograaf wil maken, neemt ze ontslag. Vera Savina, inmiddels gescheiden van Massine, komt terug en Alicia Marks is nieuw. Ook komen er vier Russische vluchtelingen bij: Alexandra Danilova, Tamara Gevergeva, Nicola Efimon en George Balanchivadze.
Er is een oudejaarsfeest.

Terugkeer van Massine. De moeder van Lydia komt logeren in een flat op de Boulevard des Moulins. Het ballet wil salarisverhoging en Schollar en Wilzak willen dat er niet gedanst wordt als Sergei niet toegeeft. Ze worden ontslagen. Dolin en Danilova nemen veel van hun rollen over. Massine, een jaar eerder met een gezelschap (met steun van Etienne de Beaumont) in de weer, waarbij Idzikovski en Evina ook waren, was naar Amerika gegaan en keert nu terug bij Diaghilev. Hij is opnieuw getrouwd en negeert Savina. Hij doet Zephire et Flore dat Sergei eigenlijk voor Lifar gereserveerd had tot grote woede van Nijinska. Lydia heeft erge buikpijn. Massine is slecht in pirouettes en doet die daarom nooit. Lifar heeft constant prive les van Cecchetti, die er voor het laatste seizoen bij is. Dan verschijnt Lifar in plus-four.
"Your number's up, chum," zegt Lydia tegen Dolin, die daarvoor de geliefde van Sergei was. Vladimirov en zijn vrouw Doubrovska gaan vaak pokeren bij Kchessinskaya, die getrouwd is met groothertog Michael en op Cap d'Ail woont. Zij danste in 1911 in Londen voor Diaghilev.

In de zomer van 1925 is de groep in Londen en Parijs. Om van Sephire af te komen, moet Lydia Tricorne aan Tchernicheva leren. Dolin vertrekt na Parijs. Leon en Lydia gaan naar Venetie waar ze Sergei ontmoeten en met Lifar dansen. Cecchetti is in Milaan en Legat komt. Lopokova komt ook terug. Lydia en Leon kopen een villa Les Jasmins.
Zverev en Mentchinova vertrekken naar Londen, waar Massine met zijn vrouw Eleanora Marra werkt. Karsavina komt terug. Lydia moet Lord Rothermere overhalen tot subsidie. Hij doet dit speciaal voor haar maar dat durft ze niet aan Sergei te vertellen. Legat verrekt na een ruzie en Tchernicheva wordt Maitresse de Ballet.
Statkevitch wil zich ophangen omdat een meisje uit het corps geen relatie met hem wil. Vassily komt net op tijd. Later in Parijs schiet hij zichzelf neer en het meisje trouwt dan toch met hem.

Op 18 mei 1926 is in Parijs in het Sara Bernard theater de opening van het nieuwe seizoen. Het spookt in Lydia's kleedkamer, een jong meisje was uit het raam gesprongen omdat een jaloerse Sara haar het leven ondraaglijk maakte. Lydia heeft nog steeds buikpijn, ze laat zich opereren en Lord Rothemere betaalt de rekening, maar dat weet Lydia niet. Na de vakantie komt ze terug, eerst zonder rollen, maar na met Sergei gesproken te hebben wordt er snel iets gecreëerd. In de finale hangt ze boven het beeld van Neptunes. Ze neemt een paar keer applaus in ontvangen maar ze mag van Sergei de show niet ophouden.
"Het is geen music hal!"
Rothermere wil Lydia een echte diamant geven. Als ze dat aan Sergei vertelt, gaat het niet door. Sergei kan Nijinska en Lydia als enigen altijd aan het huilen maken als hij wil. Lydia wil de prinses in De Vuurvogel niet zijn, maar ze moet wel, als een van de twaalf. Volgens Sergei moet ze er trots op zijn dat ze uitmaakt van het corps. Na de eerste keer krijgt ze een enorme bos witte bloemen.

Ziekte. In Turijn komt Massine weer terug, evenals Spessivtseva. Op een avond wandelt Lydia in Eze, ze beklimt de berg en neemt de bus terug naar Monte Carlo. De volgende dag doet haar knie pijn. Ze kan niet meer dansen. Als het ballet naar Barcelona gaat, gat Lydia naar Lourdes, maar het water daar moet bijgevuld worden. In Parijs komt ze weer bij het ballet. Een chirurg helpt niet. Met Balanchine, die ook pijn in zijn knie heeft, gaat ze naar een Russische chirurg. Deze verwijdert bij Balanchine het kraakbeen, zodat hij veel moeilijker kan dansen. Lydia weigert die operatie. In Londen wordt ze door een osteopaat echt geholpen. Ze bezoekt haar ouders. Haar vader geeft kinderen tekenlessen met de belofte dat hij hen later een baantje bij het Russisch Ballet zal bezorgen. Haar moeder krijgt een hartaanval. Lydia blijft met Idzikovsky in Engeland, terwijl het ballet naar Oostenrijk en Duitsland gaat. Eind 1927 gaat ze naar Leon in Parijs. Ze heeft veel maagpijn. Ze vraagt Leon om Sergei te bellen en deze stuurt een Russisch Joodse chirurg die haar met een ambulance naar zijn kliniek in Neuilly brengt, waar ze meteen geopereerd wordt. Sergei komt op bezoek en schrikt ervan dat ze te zwak is om te praten. Vanuit Lyon en Marseille belt hij later op om te vragen hoe het gaat. Camishov, de rekwisiteur van het ballet haalt haar op haar verzoek uit de kliniek en brengt haar naar een hotel waar een Russische dame voor haar zorgt. De Picasso's komen langs met Paolo en Hilda Bewicke met dochter Leila. Ze wordt sterker en gaat terug naar Monte Carlo. Ze bezoekt Sergei, die met Kochno in het Hotel de Paris verblijft, en deze kust haar en zegt dat hij haar gemist heeft. In Londen wordt ze opnieuw geopereerd.

Eind 1928 moet ze in Parijs met Vaslav praten. Als ze de box inkomt, kijkt Romola op in verbazing. Ze vertelt hem wie ze is, het Engelse Meisje, hij kijkt, glimlacht en knikt. Hij pakt haar hand maar het is geen echte handdruk. Sergei vraagt of hij haar herkende en Lydia zegt dat ze dat niet weet. Ze bezoekt opnieuw Lourdes en gaat daarna naar Monte Carlo om weer te beginnen met oefenen.

Diaghilev Als ze per trein reist naar Beaulieu, zegt een vrouw dat Lydia alles aan God moet overlaten. Vanaf april 1929 doet ze weer mee op halve basis. Dolin is ook terug. Lifar werkt met Larionov aan Renard. Natasja, 12 jaar oud, gaat mee naar Duitsland en ziet haar moeder Sacre weer dansen.

In Londen ziet Sergei en ziek uit. Hij drinkt champagne wat hij als diabeet niet mag. Maar hij neemt wel sacharine in zijn koffie. In Londen moet Lydia aan de pers vertellen hoe goed Igor Markevitch is, terwijl ze hem niet eens kent. Haar vader blijft om geld smeken. Dolin geeft een feestje in zijn studio, Glebe Place in Chelsea. Sergei, die al een paar dagen niet in het theater is geweest, komt langs. Hij zit op een stoel bij de deur en zegt weinig. Hij heeft veel plannen voor volgend jaar, maar neemt wel van elke danser persoonlijk afscheid. Als ze op vakantie zijn in Frankrijk, lezen ze over zijn dood. Lydia huilt. Leon schopt tegen de golven.

 Lydia, lesgevend op oudere leeftijd.

The memoirs of Lydia Sokolova,

Dancing for Diaghilev

Edited by Richard Buckle 1960

 

 

Klik hier voor meer ballet